Όλοι ζούμε κάτω από τον ίδιο ουρανό, αλλά δεν έχουμε όλοι τον ίδιο ορίζοντα

Ζούμε σε έναν κόσμο όπου η παγκοσμιοποίηση, η τεχνολογία και η επικοινωνία έχουν φέρει τους ανθρώπους πιο κοντά από ποτέ. Ωστόσο, παρά τον κοινό φυσικό μας χώρο και τα παγκόσμια προβλήματα που αντιμετωπίζουμε – από την κλιματική αλλαγή έως τις πανδημίες – οι προοπτικές μας διαφέρουν δραματικά. Η φράση «Όλοι ζούμε κάτω από τον ίδιο ουρανό, αλλά δεν έχουμε όλοι τον ίδιο ορίζοντα» αποτυπώνει εύστοχα αυτή την αντίφαση της εποχής μας.

Ο ουρανός που ενώνει

Ο "ουρανός" σε αυτή την παρομοίωση δεν είναι απλώς ένα φυσικό φαινόμενο, αλλά ένας συμβολισμός της κοινής μας ανθρώπινης υπόστασης. Όλοι γεννιόμαστε με βασικές ανάγκες, συναισθήματα, φόβους και επιθυμίες. Μοιραζόμαστε το ίδιο οικοσύστημα, την ίδια ανάγκη για ειρήνη, αγάπη και δικαιοσύνη. Αυτή η κοινότητα της ανθρώπινης ύπαρξης θα έπρεπε να μας κάνει να αισθανόμαστε ίσοι και ενωμένοι.

Ο ορίζοντας που διαχωρίζει

Παρόλα αυτά, οι συνθήκες κάτω από τις οποίες μεγαλώνει και ζει ο καθένας διαφέρουν. Ένα παιδί στην Αφρική που στερείται βασικά αγαθά δεν έχει τον ίδιο "ορίζοντα" με ένα παιδί στην Ευρώπη που έχει πρόσβαση σε ποιοτική εκπαίδευση και ιατρική περίθαλψη. Ο ορίζοντας, δηλαδή οι δυνατότητες, οι στόχοι και τα όνειρα, καθορίζονται σε μεγάλο βαθμό από κοινωνικούς, οικονομικούς και πολιτισμικούς παράγοντες. Το ίδιο ισχύει και μέσα στις ίδιες κοινωνίες, όπου οι ανισότητες σε εισόδημα, παιδεία και ευκαιρίες μεγαλώνουν.

Η ευθύνη όσων βλέπουν μακριά

Όσοι έχουν την τύχη να "βλέπουν μακριά", να διαθέτουν επιλογές και ελευθερίες, φέρουν και μια ευθύνη. Η ύπαρξη ανισοτήτων δεν μπορεί να αγνοείται. Η ενσυναίσθηση και η κοινωνική δράση είναι απαραίτητα στοιχεία για να πλησιάσουμε σε έναν πιο δίκαιο κόσμο. Η πρόσβαση στην παιδεία, η εξάλειψη των διακρίσεων, η ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής είναι μέσα για να διευρύνουμε τον ορίζοντα όσων τώρα βλέπουν μόνο εμπόδια.

Ο εσωτερικός ορίζοντας

Δεν είναι όμως όλα θέμα εξωτερικών συνθηκών. Ο προσωπικός ορίζοντας διαμορφώνεται και από την εσωτερική στάση του ανθρώπου. Υπάρχουν άνθρωποι που μέσα στις πιο αντίξοες συνθήκες καταφέρνουν να ονειρεύονται, να παλεύουν και να προχωρούν. Η πίστη, η ελπίδα και η επιμονή παίζουν κι αυτές καθοριστικό ρόλο. Ο εσωτερικός κόσμος του ανθρώπου μπορεί να επηρεάσει καθοριστικά τον ορίζοντά του, ακόμα κι αν οι εξωτερικές προοπτικές είναι περιορισμένες.

Ένα κοινό μέλλον;

Αν θέλουμε να μιλάμε για έναν κοινό ουρανό με πραγματικό νόημα, τότε πρέπει να εργαστούμε για έναν κόσμο όπου όλοι θα έχουν τη δυνατότητα να διευρύνουν τον ορίζοντά τους. Αυτό δεν είναι απλώς μια κοινωνική ή πολιτική υποχρέωση, αλλά μια βαθιά ανθρώπινη ανάγκη. Γιατί μόνο όταν οι ορίζοντές μας αρχίσουν να πλησιάζουν, θα μπορέσουμε να πούμε πως κοιτάμε τον ίδιο ουρανό με την ίδια ελπίδα.

Επιμέλεια: anexitilo.net