Latest News

Νεοκλασσικά, παράγκες και αγρότες από τα Μεσόγεια στην πλατεία Βαρβακείου στα 1906


Τοποθεσία: Πλατεία Βαρβακείου στην οδό Αθηνάς.

Ημερομηνία: 1906

Περιγραφή: Χαρακτηριστική καθημερινή σκηνή των αρχών του 20ου αιώνα στην πλατεία Βαρβακείου, στην οδό Αθηνάς. Αν εξαιρέσουμε επιμέρους λεπτομέρειες, και κυρίως τον αγρότη με τη χαρακτηριστική φορεσιά –πιθανότατα από τα Μεσόγεια- που πουλά την πραμάτεια του στους περαστικούς- εύκολα αναγνωρίζουμε τη σημερινή οδό Αθηνάς στην εικόνα.

Πάντα ζωντανή και πολύχρωμη και με έντονα ανατολίτικη ατμόσφαιρα, η οδός Αθηνάς υπήρξε και εξακολουθεί να είναι ένας από τους πιο σημαντικούς και ατμοσφαιρικούς δρόμους της πόλης. Όντας ένας από τους πρώτους δρόμους που σχεδιάστηκαν και ανοίχτηκαν στη μετεπαναστατική Αθήνα, το 1834-35, προοριζόταν αρχικά να γίνει ένα αριστοκρατικό βουλεβάρτο περιπάτου. Ωστόσο, το γεγονός ότι στην πράξη συνέδεε την παλιά αγορά της πόλης –που απλωνόταν γύρω από το τέρμα της σημερινής Αιόλου- με τη νέα πόλη, και μάλιστα με μια από τις ζωντανές και κομβικές πλατείες της τελευταίας, την πλατεία Ομονοίας, τη μετέτρεψε σταδιακά σε εμπορικό δρόμο. Ο χαρακτήρας αυτός ξεκίνησε με την εγκατάσταση μεσοαστών εμπόρων, που έκτισαν σε αυτήν εντυπωσιακά νεοκλασικά στα οποία το ισόγειο χρησιμοποιείτο ως εμπορικό μαγαζί και ο πρώτος όροφος ως κατοικία, έγινε σαφής με τη θεμελίωση της Νέας Αγοράς –όπως τότε ήταν γνωστή η σημερινή Βαρβάκειος Αγορά- στα τέλη της δεκαετίας του 1870, και σφραγίστηκε το 1884, όταν μια πυρκαγιά αποτέφρωσε την παλιά αγορά, λύνοντας έτσι στην πράξη τα διάφορα προβλήματα που εμπόδιζαν μέχρι τότε τη μεταφορά των καταστημάτων της στη νέα.

Στα 1906, την εποχή που τραβήχτηκε η φωτογραφία, η Αθηνάς είχε διπλό χαρακτήρα: Στο κομμάτι από τη σημερινή πλατεία Κοτζιά μέχρι την Ομόνοια τον τόνο έδιναν εντυπωσιακά αστικά μέγαρα όπως το Δημαρχείο, το Δημοτικό Θέατρο (που δεν υπάρχει πια) και το Μέγαρο Μελά (που σήμερα στεγάζει υπηρεσίες της Εθνικής Τράπεζας) στην πλατεία Κοτζιά, και τα μεγάλα ξενοδοχεία «Μπάγκειον» και «Μέγας Αλέξανδρος», στις δύο γωνίες της συμβολής της οδού με την πλατεία Ομονοίας. Αντίθετα, όπως βλέπουμε και στη φωτογραφία, το υπόλοιπο κομμάτι ήταν λαϊκό, ένας μεγάλος εμπορικός δρόμος που έσφυζε από ζωή, με καταστήματα τροφίμων, μαγειρεία, καφενεία, αλλά και εμπορικά καταστήματα σαν αυτά που βλέπουμε και σήμερα, με εργαλεία, σιδηρικά κ.ά.  Έντονη ήταν η παρουσία κόσμου από τα Μεσόγεια που ερχόταν εδώ να πουλήσει την παραγωγή του (αυγά, φρούτα και λαχανικά) ή για κάποια άλλη δουλειά.

Σε πολλά νεοκλασικά οι όροφοι πάνω από τα καταστήματα είχαν διαμορφωθεί σε λαϊκά ή μέσης κατηγορίας ξενοδοχεία που συγκέντρωναν επισκέπτες από την επαρχία, φοιτητές αλλά και τουρίστες. Κάτι τέτοιο βλέπουμε στο κτίριο που βρίσκεται πίσω από τις παράγκες με τα υφάσματα, στη γωνία Αριστογείτονος και Αθηνάς: αν προσέξουμε θα δούμε ότι πάνω από το παντοπωλείο «Το Βαρβάκειον», υπάρχει το «Ξενοδοχείον των Νέων Ξένων», το οποίο πέρασε χωρίς να αφήσει κάποιο ιδιαίτερο ιστορικό ίχνος.

Για μια πιο πλήρη εικόνα, θα πρέπει επίσης να φανταστούμε ότι έξω από το κάδρο και πίσω από τις παράγκες με τα υφάσματα, στο δυτικό τμήμα της πλατείας Βαρβακείου, υψωνόταν τότε ένα ιστορικό κτίριο: το Βαρβάκειο Λύκειο που κτίστηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1850 σε απέριττο νεοκλασικό ύφος σε σχέδια του αρχιτέκτονα Παναγιώτη Κάλκου. Το κτίριο αυτό πήρε το όνομά του από τον ευεργέτη Ιωάννη Βαρβάκη, που δώρισε τα χρήματα για την κατασκευή του, και για δεκαετίες έπαιξε σημαντικό ρόλο όχι μόνο στην εκπαίδευση αλλά και στη γενικότερη ζωή της πόλης. Δυστυχώς, κατεδαφίστηκε μετά την πυρπόλησή του κατά τη διάρκεια των Δεκεμβριανών του 1944, παρ’ όλο που θα μπορούσε να έχει επισκευαστεί.

Αξίζει τέλος να προσέξουμε και το στύλο του ηλεκτρικού που υψώνεται στο κέντρο της εικόνας. Η οδός Αθηνάς ήταν ένας από τους πρώτους δρόμους της πόλης που ηλεκτροφωτίστηκε στα 1902…

ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΑΝΕΞΙΤΗΛΟ Designed by Templateism.com Copyright © 2014

Εικόνες θέματος από Bim. Από το Blogger.